U heeft lekker wat rondgesurft op een webshop, op zoek naar een paar schoenen, maar ze blijken eigenlijk te duur. Komt er een half uur later een advertentie van diezelfde schoenen op een andere website naar voren. Een dag later weer en nu iets goedkoper. Hoe?!
Het antwoord is simpel: cookies
Cookies, wat zijn dat?
Cookies zijn kleine bestandjes op uw computer, tablet of mobiel, vaak maar een paar bit groot, waarin een stukje tekst staat opgeslagen. Deze informatie wordt telkens wanneer u de website bezoekt opgehaald.
De gegevens die in cookies worden opgeslagen is gebaseerd op de interactie met de website. Hierdoor wordt de website gepersonaliseerd voor u. Het doel hiervan is een fijnere ervaring voor u en tevens een snellere website.
Cookies werken over het algemeen voor een bepaalde tijd, maar sommige zijn oneindig. Zo is de beruchte Facebook-pixel gekoppeld aan een oneindig lopende cookie.
Een website kan alleen naar zijn eigen geplaatste cookies kijken en niet naar die van andere websites. Het kan dus geen informatie van andere websites ophalen. Ook kan het niet bij andere informatie op uw apparaat.
Er zit hier wel een grote maar aan...
Sociale media volgen u overal
Sommige cookies worden gezet door code die niet door de websitebouwer zelf is opgesteld. Zogenoemde 'third-partycode' kan gebruikt worden om cookies te zetten. Denk aan de deel knoppen van sociale media. Sociale media bieden de code hiervoor op hun eigen website aan. Door deze code te gebruiken geeft de websitebouwer toestemming aan deze derde partij om de cookies van een ander domein (bijvoorbeeld Facebook) te plaatsen.
We noemden het al eerder: de Facebook-pixel. Dit is een kleine pixel op de website die niet zichtbaar is. Daarnaast is de cookie die hierbij hoort berucht, omdat deze alles volgt wat een bezoeker op de website doet. Ongeacht of deze persoon een account heeft bij Facebook en ongeachte deze wel of niet is ingelogd.
Dit heeft als gevolg dat er ontzettend veel data wordt verzameld. Denk hierbij aan uw gedragspatronen, wat u interessant vindt en wat u online koopt.
Deze enorme berg aan informatie is interessant voor bedrijven die u iets willen verkopen. Zij kunnen immers gericht advertenties naar u sturen. De website waarop u de eerder genoemde schoenen zag, koopt advertenties in. Wanneer u deze website bezoekt wordt de berg aan ingekochte data doorgespit, op zoek naar wat u recent heeft bekeken. Vervolgens wordt daardoor een aan u gerichte advertentie geplaatst.
Soorten cookies
Niet alle cookies zijn erg om op uw apparaat te hebben. Cookies zijn onder te verdelen in vier categorieën die elk hun eigen functionaliteiten met zich mee brengen. Om er een beter beeld van te krijgen hebben wij ze voor u op een rijtje gezet.
Noodzakelijke cookies
Dit zijn cookies die uw inloggegevens onthouden. Op een veilige wijze natuurlijk. Ook het opslaan van tijdelijke informatie zoals uw winkelmand valt onder noodzakelijke cookies. Zelfs wanneer u de website verlaat en later terugkomt zijn de gegevens nog beschikbaar.
Noodzakelijke cookies worden over het algemeen voor een bepaalde tijd opgeslagen. Hoe lang dit is, verschilt per website.
Voorkeurscookies
Bij sommige websites is het mogelijk voorkeuren in te stellen. Denk bijvoorbeeld aan websites waar meerdere talen mogelijk zijn, waarbij de lettergrootte aangepast kan worden of de regio apart ingesteld kan worden. Deze voorkeursinstellingen worden in een cookie opgeslagen, zodat ze makkelijk voor de website opnieuw op te halen zijn en u niet allemaal weer opnieuw alles moet instellen.
Analytische cookies
Er wordt met cookies voor statistieken veelal gebruik gemaakt van Google Analytics. Deze cookies zijn interessant voor de website-eigenaar. Hiermee wordt gekeken hoe vaak een website en zijn pagina's bezocht worden. Wat zijn bijvoorbeeld de meest bezochte pagina's en welke zijn juist heel weinig bezocht. Op deze manier kan de website-eigenaar de website gaan optimaliseren. Gebruikt hij bijvoorbeeld niet de juiste keywords om gevonden te worden? Ook locatie speelt hierin een rol. Kortom deze cookies helpen bij een goede zoekmachine optimalisatie.
Tracking cookies
Cookies die ervoor zorgen dat u de eerder genoemde advertentie van reeds gevonden schoenen telkens opnieuw ziet. Het doel van tracking cookies is dan ook commercieel. Er valt geld aan te verdienen.
Facebook is hier goed in. Alle gegevens die u invult op uw profielpagina (geslacht, leeftijd, werk, opleiding, vakanties, locaties, talen die u spreekt, of u kinderen heeft, welke evenementen u bezoekt, uw interesses en nog veel meer) gebruikt Facebook om advertenties te verkopen die specifiek op u gericht zijn. Leuk voor bedrijven die iets willen verkopen, minder leuk voor u wanneer u gebombardeerd wordt door de advertenties.
Ook Google kijkt naar uw surfgedrag en met de Google Ads worden specifieke websites naar u gemarket op basis van uw gedrag.
Cookiewet
Veel websites gebruiken cookies, maar niet iedereen wil die cookies. Vooral tracking cookies worden vaak als een doorn in het oog gezien, doordat veel websites niet goed communiceren wat ze nu eigenlijk aan persoonlijke gegevens van u verzamelen.
Sinds mei 2018 moeten alle websites dan ook aan u melden wanneer er persoonlijke gegevens van u worden verzameld. Zo zijn websites verplicht te melden welke cookies er worden gebruikt en zou u de mogelijkheid moeten krijgen om een deel van de cookies uit te schakelen.
Niet elke website gebruikt zo'n melding, want een website is niet verplicht om bij alle type cookies dit te melden. Zo is het toegestaan om noodzakelijke cookies te gebruiken zonder dit te melden. Ook analytische cookies zijn toegestaan om te gebruiken zonder dit te melden aan de bezoeker van uw website.
Een cookiemuur is niet toegstaan, een website is verplicht u toegang te verlenen.
Of u nu wel of geen toegang verleend aan de website om cookies te plaatsen, de website is verplicht u toegang te geven tot de pagina's. De website mag dus niet achter een cookiemuur staan. Dit komt helaas nog erg veel voor.
Cookies mogen daarnaast ook pas gezet worden nadat u hiervoor toestemming heeft verleent. Sommige websites zullen teksten gebruiken in de trant van: 'Door gebruik te maken van onze website, gaat u akkoord met het plaatsen van tracking cookies.' Dit is echter ook niet toegestaan. U heeft immers niet actief aangegeven hiermee in te stemmen.
Hoe kom ik aan die cookies?
Door websites te bezoeken krijgt u cookies binnen. Niet elke website gebruikt alle varianten van cookies en niet iedere website-eigenaar is bekend met welke cookies er door hun eigen website geplaatst worden.
Wanneer u geen cookiemelding krijgt en u mogelijkheden ziet om informatie te delen via social media, dan worden er meestal toch tracking cookies gebruikt (sommige website gebruiken alternatieven). Men is er niet altijd van bewust dat dit tracking cookies zijn.
Het lijkt ook allemaal heel makkelijk: een stukje code in de website plakken en klaar is de deelknop voor social media. Niets dat vervolgens meldt dat er feitelijk een cookie bij om de hoek komt kijken. Pas wanneer je verder onderzoek erover doet, kom je erachter.
Wat veel websites tegenwoordig gebruiken is Google Analytics. Deze kan worden ingesteld op anonimiseren van IP adressen. Dan wordt wel het gedrag van een websitebezoeker gevolgd, maar is het niet mogelijk om achter IP adressen te komen.
In België hebben ze genoeg van de praktijken van Facebook en dreigen ze met een boete van € 250.000 per dag dat Facebook doorgaat met het bijhouden van activiteiten buiten het sociale netwerk. Daarnaast moeten ze ook alle data die al is verzameld verwijderen.
Hoe zorg ik ervoor dat ik niet meer gevolgd wordt door cookies?
Er zijn verschillende manieren om niet meer gevolgd te worden.
- Installeer een browserextensie of -plug-in die het volggedrag blokkeert. Een paar voorbeelden hiervan zijn:
- uBlock Origin
- NoScript
- PrivacyBadger
- Gebruik een andere browser waarbij uw privacy hun focus is, zoals:
- Epic Privacy Browser
- Tor
- Brave
- Blokkeer cookiegebruik in uw browser, of blokkeer specifieke cookies.
Hoe verwijder ik cookies in mijn browser?
Het verwijderen van cookies verschilt per browser.
- Klik op de 3 verticale puntjes rechtsboven in uw browser.
- Klik op instellingen.
- Klik op 'Geavanceerd' om deze open te klappen.
- Klik op 'Privacy en beveiliging' (u zult zien dat het deel rechts scrolt naar de privacy en beveiliging).
- Klik op 'Browsergegevens wissen'.
- Vervolgens heb je twee mogelijkheden:
- Op de tab 'Basis' stel de periode in op 'Alles', hiermee verwijderd u alle cookies ooit geplaatst. U kunt ook een andere periode instellen indien gewenst. Let op! U verwijderd hiermee ook cookies die ingesteld zijn om in te loggen. Zorg dus dat u uw wachtwoord voor die websites nog weet.
- Zorg dat alleen 'Cookies en andere sitegegevens' staat aangevinkt, tenzij u ook uw browsergeschiedenis en in de cache opgeslagen bestanden wilt verwijderen.
- Klik op 'Gegevens wissen' om uw cookies te verwijderen.
- Op de tab 'Geavanceerd' stel de periode in op 'Alles', hiermee verwijderd u alle cookies ooit geplaatst. U kunt ook een andere periode instellen indien gewenst. Let op! U verwijderd hiermee ook cookies die ingesteld zijn om in te loggen. Zorg dus dat u uw wachtwoord voor die websites nog weet.
- Zorg dat alleen 'Cookies en andere sitegegevens' staat aangevinkt, tenzij u de andere mogelijkheden wilt verwijderen.
- Klik op 'Gegevens wissen' om uw cookies te verwijderen.
- Op de tab 'Basis' stel de periode in op 'Alles', hiermee verwijderd u alle cookies ooit geplaatst. U kunt ook een andere periode instellen indien gewenst. Let op! U verwijderd hiermee ook cookies die ingesteld zijn om in te loggen. Zorg dus dat u uw wachtwoord voor die websites nog weet.
- Klik op de 3 horizontale streepjes rechtsboven in uw browser.
- Klik op 'Opties'. Dit opent een nieuwe tab in uw browser.
- Klik op 'Privacy & Beveiliging'.
- Scroll naar 'Cookies en websitegegevens'.
- Klik op 'Gegevens wissen' om uw cookies te verwijderen.
Notitie: U kunt Firefox ook instellen de cookies automatisch te wissen wanneer de browser afsluit. Vink hiervoor de checkbox bij 'Cookies en websitegegevens verwijderen zodra Firefox wordt gesloten' aan.
- Klik op het tandwiel rechtsboven in uw browser.
- Hover of klik op 'Beveiliging' hierdoor opent er een volgend menu.
- Klik op 'Browsergeschiedenis verwijderen...' in het menu dat naar voren kwam. Er verschijnt dan een nieuw venster.
- Wanneer u echt alle cookies wilt verwijderen, zorg dan dat alleen 'Cookies en websitegegevens' is aangevinkt. Wanneer u de gegevens van de websites die u in uw favorieten heeft wilt behouden, zorg dan dat 'egevens van favoriete websites behouden' en 'Cookies en websitegegevens' zijn aangevinkt.
- Klik op 'Verwijderen' om uw cookies te verwijderen.
- Klik op de 3 horizontale puntjes rechtsboven in uw browser.
- Klik op 'Instellingen'. Er schuift hierdoor een menu met instellingen uw scherm in.
- Klik op 'Privacy en beveiliging'.
- Klik op 'Kies wat u wilt wissen'.
- Zorg dat alleen 'Cookies en opgeslagen websitegegevens' is aangevinkt.
- Klik op 'Wissen' om de cookies te verwijderen.
- Klik links in de menubalk op 'Safari'.
- Klik op 'Wis geschiedenis'. Er verschijnt hierdoor een nieuw venster.
- Klik op 'Privacy'.
- Klik op 'Beheer websitegegevens'. Een nieuw venster verschijnt.
- Klik op 'Alles verwijderen' om uw cookies te verwijderen.
- Klik op het tandwiel onderaan in de rechterbalk van uw browser. Er opent zich een nieuw tabblad.
- Klik op 'Geavanceerd' om deze open te klappen.
- Klik op 'Privacy en beveiliging'.
- Klik op 'Browsegegevens wissen'.
- Op de tab 'Basis' stel die periode in op 'Altijd' hiermee verwijderd u alle cookies ooit gemaakt. U kunt ook een andere periode instelling indien gewenst.
- Let op! U verwijderd hiermee ook cookies die ingesteld zijn om in te loggen. Zorg dus dat u uw wachtwoord voor die websites nog weet.
- Zorg dat alleen 'Cookies en andere sitegegevens' staat aangevinkt, tenzij u ook uw browsergeschiedenis en gecachte bestanden wilt verwijderen.
- Klik op 'Gegevens wissen' om uw cookies te verwijderen.
Onze cookies
Hoewel wij gebruik maken van sociale media-knoppen in onze blogposts, is er geen sprake van een Facebook-pixel. Wij gebruiken een alternatieve methode, waardoor uw surfgedrag niet wordt gevolgd. Geen tracking cookie dus. Hetzelfde geldt voor de andere sociale media-deelmogelijkheden.
Verder gebruiken wij geanonimiseerde Google Analytics cookies voor het analyseren van het verkeer op onze website: bijvoorbeeld welke pagina's u bezoekt, hoe lang u er blijft en of u later terugkomt op onze website. Zonder daarbij uw gegevens vast te leggen. U kunt hierover meer informatie vinden in ons cookiebeleid.